Smartphone met abonnement en BKR
De aanschaf van een smartphone kon voorheen relatief eenvoudig in combinatie met een abonnement. Dit was een kwestie van smartphone kiezen, abonnement uitzoeken en afsluiten. Dat is veranderd, want vanaf 1 mei 2017 gelden er strengere regels.
Smartphone-abonnementen die aangeboden worden in combinatie met een toestel met een adviesprijs van meer dan 250 euro worden nu gezien als een lening. Dat betekent dat het Bureau Krediet Registratie (BKR) in beeld komt en er een inkomenscheck gedaan wordt. Dit geldt alleen voor particuliere abonnementen, zakelijke mobiele abonnementen met toestel vallen hier dus niet onder.
Het BKR is een organisatie die alle leningen van Nederlanders registreert. Hier wordt bijvoorbeeld de mogelijkheid om rood te staan bij een bank opgenomen, maar ook een hypotheek of ander krediet. Bij het BKR wordt altijd de maximale leensom geregistreerd. Kun je 2.000 euro rood staan, maar gebruik je dit nooit en sta je dus altijd positief? Dan sta je toch bij het BKR geregistreerd dat je een krediet van 2.000 euro hebt. Dit is om te voorkomen dat er leningen aangegaan worden die je eigenlijk niet kunt betalen.
Hoe gaat het in zijn werk?
Het aanschaffen van een smartphone met abonnement die in bovenstaande categorie valt, is eigenlijk net als het afsluiten van een lening bij de bank. Allereerst wordt er een inkomenstoets gedaan (in de winkel of online), waarbij er gekeken wordt naar het inkomen en de daarbij behorende lasten. Vervolgens doet de provider of retailer een kredietwaardigheidscheck bij het BKR.
Heb je bijvoorbeeld een limiet op de rekening een hypotheek en is inkomen niet voldoende, dan kan het abonnement niet verstrekt worden. Kans is groot dat als je voor 1 mei 2017 met deze gegevens naar een telecomshop ging, je gewoon een abonnement met duur toestel zou krijgen.
Zodra de inkomenstoets en andere gegevens akkoord bevonden zijn, zal het abonnement afgesloten worden en zul je de smartphone (of eigenlijk je lening) ontvangen. Dit wordt dan ook bij het BKR geregistreerd voor het totale bedrag wat voor de smartphone neergeteld moet worden. Over het algemeen is dit iets meer dan de adviesprijs van het toestel.
Wat betekent die registratie bij het BKR precies?
Het BKR houdt alle leningen bij die afgesloten worden en aan de hand daarvan maken bijvoorbeeld banken en andere financiële instellingen berekeningen bij het aangaan van nieuwe verplichtingen. Dat wil zeggen dat er altijd gekeken wordt wat er al open staat, om vervolgens hier rekening mee te houden in de berekening van de maximale leensom.
Stel, je hebt recent een Samsung Galaxy S8 gekocht en hier staat een bedrag tegenover van 1000 euro. Dan staat in bij het BKR dat jij een lening hebt van 1000 euro. Dit wordt meegenomen in een berekening en Tweakers rekende uit aan de hand van een tool van een bekende hypotheekverstrekker, dat dit zorgt voor een maximale leensom die ongeveer 12.000 euro lager uitvalt. Je telefoonkrediet vermenigvuldigd met 12 is dus het bedrag dat minder geleend kan worden.
Stel je hebt daarnaast nog de limiet op de rekening van 2000 euro, dan zou dit (in theorie) kunnen betekenen dat je maximaal 36.000 minder kunt lenen. Dat zijn aanzienlijke bedragen, vooral als je bedenkt dat kredietverstrekkers steeds voorzichtiger worden en gebonden zijn aan steeds strenger wordende regels.
Los van de maximale leensom die beïnvloed wordt, is het ook mogelijk een negatieve registratie op te lopen. Iedereen die een lening of creditcard met limiet (en maandelijkse afbetalingen) heeft, is bekend bij het BKR. Dat is uiteraard niet erg. Maar het is ook mogelijk dat je in het verleden niet op tijd kon voldoen aan verplichtingen die voortvloeien uit leningen. Dan krijg een negatieve BKR-registratie. Dit geldt nu ook voor smartphones die op afbetaling gekocht worden: betaal je niet of niet op tijd, dat zul je na een bepaalde periode ook een negatieve BKR-registratie krijgen.
Deze negatieve registratie betekent blijft bestaan, totdat de schuld volledig voldaan is. Vervolgens zal er nog vijf jaar een aantekening in het BKR staan, die ervoor zorgt dat veel financiële instellingen geen krediet verstrekken. Loop je dus een paar maanden achter met het betalen van je telefoon-abonnement, dan kan dit ervoor zorgen dat je minimala vijf jaar weinig, of alleen hele dure leningen aan kunt gaan.
Vanaf 1 mei voeren alle providers, retailers en andere verkopers van smartphone in combinatie met abonnement een dergelijke check aan. We zagen eerder dit jaar dat Coolblue gestopt is met het aanbieden van smartphone-abonnementen, mede door deze regelgeving.
Alternatief 1: SIM Only
Nee, eigenlijk niet. Maar deze nieuwe regelgeving zorgt er wel voor dat je geen smartphones meer kunt kopen die je - volgens de berekeningen - niet kunt betalen. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen als alternatief.
Het afsluiten van een SIM Only-abonnement is een oplossing voor dit probleem. Dit zorgt ervoor dat er geen BKR-registratie (of kredietcheck) komt. Hierbij is geen koop op afbetaling, omdat er geen hardware wordt meegeleverd. Het aanschaffen van een SIM Only zou je dan kunnen combineren met het aanschaffen van een los toestel, zolang jouw financiële middelen dit toelaten.
Alternatief 2: smartphone < 250 euro
Zoals je hierboven hebt gelezen gelden deze additionele voorwaarden alleen als je een smartphone koopt voor meer dan 250 euro (adviesprijs). Dat betekent dus logischerwijs dat een smartphone onder de 250 euro niet onder de regelgeving valt. Een Samsung Galaxy S8 zit er niet in, maar er zijn veel toestellen onder de 250 euro waar je prima een tijd mee vooruit kunt. Hieronder een aantal suggesties:
Door te gaan voor één van bovenstaande smartphones zijn alle extra regels dus niet van toepassing.
Alternatief 3: afbetalen tot 250 euro
Er is nog een derde optie, die er misschien toch voor zorgt dat je die 'dure' smartphone kunt kopen. Dat is het 'aflossen' van de telefoon, totdat er minder dan 250 over zal blijven. Dan betaal voor de Galaxy S8 bijvoorbeeld 550 euro in één keer, om de overige 249 euro op afbetaling te doen binnen je abonnement. Hierdoor heb je dus niet de uitgebreide kredietcheck en BKR-registratie.
Goed of slecht?
Alhoewel het frustrerend kan zijn dat je jouw geliefde, nieuwe smartphone niet kunt kopen, ga je ook geen verplichtingen aan die je eigenlijk financieel 'niet aan kunt'. Het is een soort van zelfbescherming, opgelegd door de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Nu is het natuurlijk sowieso voordeliger om een SIM Only af te sluiten met een los toestel, dus wie weet gaan we dit nog meer zien in de toekomst...
